مطالعه ی آناتومیکی برگها و فعالیت های ضد رادیکالی میوه های سه گونه ی خرمالو diospyros))

پاد اکساینده ها از عوامل اصلی خنثی کننده رادیکال های آزاد می باشند رادیکالها موادی فعال و مضر برای بدن انسان محسوب می شوند، لذا تأمین ذخایر آنتی اکسیدان به منظور کاهش آثار تنش اکسایشی امری مهم تلقی می شود. در این پژوهش، عصاره های متانولی خرمالوی معمولی، خرمالوی خرمندی و خرمالوی ژاپونی به منظور بررسی خواص آنتی اکسیدانی و آنتی رادیکالی آنها مورد بررسی قرار گرفت. در بین گونه های مطالعه شده، گونه ی معمولی بیشترین (85/2± 16/446 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن تر) و گونه ی خرمندی کمترین (20/1±16/46 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن تر) محتوای فنولی را دارا بودند. بیشترین مقدار فلاونوئید در گونه ی خرمندی (00±075/0 میکروگرم بر 100 گرم وزن تر) و کمترین مقدار آن در گونه ی ژاپونی (00±03/0 میکروگرم بر 100 گرم وزن تر) اندازه گیری شد. در حالی که بالاترین ظرفیت جمع آوری رادیکال dpph متعلق به گونه ی معمولی (66/0±36/84 درصد) بود، گونه ی خرمندی (66/0±29/61 درصد) کمترین ظرفیت جمع آوری را از خود نشان داد. از نظر جمع آوری رادیکال هیدروژن پراکسید، بیشترین فعالیت در گونه ی ژاپونی (55/0±32/25 درصد) و کمترین فعالیت در گونه ی معمولی (85/0±21/3 درصد) مشاهده شد. نتایج همچنین بیشترین درصد جمع آوری رادیکال سوپراکسید را در گونه ی خرمندی (32/0±46/92 درصد) و کمترین آن را در گونه ی معمولی (40/0±37/81) ثابت کرد. کمترین درصد جمع آوری رادیکال نیتریک اکسید متعلق به گونه ی خرمندی (43/0±21/46) بود، در حالی که گونه ی معمولی بیشترین فعالیت (94/0±64/58) را دارا بود. از نظر قدرت احیا، نتایج حاکی از آن بود که در گونه ی معمولی بیشترین (0017/0±447/0) و در گونه ی ژاپونی (0079/0±382/0) کمترین مقدار وجود داشت. فعالیت مهارکنندگی پراکسیداسیون چربی در گونه ی معمولی بیشترین میزان (95/0±81/33 میکروگرم مالون دی آلدهید بر گرم وزن تر) و در گونه ی خرمندی کمترین میزان را (74/0±31/14 میکروگرم مالون دی آلدهید بر گرم وزن تر) داشته است. مقدار فعالیت شکست زنجیر در گونه ی ژاپونی بیشترین (83/5±52/10) وکمترین آن در گونه ی خرمندی (27/1±90/1) یافت شد. از لحاظ جمع آوری رادیکال در سنجش frap، بیشترین درصد متعلق به گونه ی معمولی (28/0±68/8) وکمترین آن به گونه ی خرمندی (21/0±9/0) اختصاص داشت. صفات آناتومیکی در برخی گونه های گیاهی از نظر رده بندی تاکسونومیکی مفید واقع می شوند. در برگ گونه های خرمالوی مورد مطالعه تعداد لایه های پارانشیم نردبانی یکسان بود و همه دارای یک ردیف پارانشیم نردبانی بودند. ضخامت پارانشیم نردبانی و ضخامت پارانشیم اسفنجی در گونه های مختلف متفاوت بود. ضخامت برگ، ضخامت دمبرگ، ضخامت اپیدرم فوقانی و ضخامت اپیدرم تحتانی در گونه های مختلف متفاوت بود.